W tym roku przypada jubileusz 60-lecia działalności Muzeum Więzienia Pawiak – oddziału Muzeum Niepodległości w Warszawie. Muzeum upamiętnia historię warszawskiego więzienia wybudowanego w latach 30-tych XIX w., najnowocześniejszego w tym czasie zakładu penitencjarnego w Europie. W latach 1939-1944 Pawiak był największym więzieniem politycznym na terenie okupowanej Polski. Przeszło przez niego wg szacunków historyków ok. 100 tysięcy ludzi, z czego ponad 60 tys. wysłano do obozów, a 37 tysięcy zginęło w masowych egzekucjach w tzw. warszawskim pierścieniu śmierci. W lipcu 1944 roku Niemcy w związku ze zbliżającym się ze wschodu frontem zaczęli przygotowywać się do likwidacji Pawiaka, który wysadzili w powietrze 21 sierpnia 1944 roku.
W związku z jubileuszem przygotowaliśmy dla Państwa historię Muzeum w pigułce. Na 15 planszach prezentowanych na ogrodzeniu Muzeum od Al. Jana Pawła II prześledzą Państwo najważniejsze momenty w historii tego wyjątkowego miejsca pamięci. Przede wszystkim działania byłych rodzin i członków Związku Bojowników o Wolność i Demokrację o upamiętnienie Pawiaka i wybudowanie na jego gruzach Muzeum. Na kolejnych planszach pokazujemy otwarcie i pierwszą wystawę stałą Muzeum, następnie przechodzimy do współczesności i roli jaką obecnie pełni Muzeum Więzienia Pawiak w upamiętnianiu miejsca naznaczonego ogromem cierpienia tylu istnień ludzkich. Otwarte 28 listopada 1965 roku Muzeum Więzienia Pawiak od 60 lat strzeże pamięci o tragicznych losach Polaków więzionych na Pawiaku, przekazuje historię młodym pokoleniom realizując szereg działań popularyzacyjnych, edukacyjnych, wystawienniczych. Cyklicznie odbywają się spotkania w ramach „Dni Pamięci Pawiaka”, które skierowane są przede wszystkim do młodzieży szkół ponadpodstawowych. Muzeum pozostaje również miejscem spotkań byłych więźniów Pawiaka i niemieckich obozów koncentracyjnych. Istotnym elementem dbałości o przeszłość jest kartoteka byłych więźniów Pawiaka odtworzona w niemal 50% na podstawie badań archiwalnych, relacji świadków oraz oryginalnych dokumentów.
Wystawa będzie dostępna dla zwiedzających do końca 2025 roku. Mamy nadzieję, że prezentowana wystawa zachęci Państwa do zwiedzania Muzeum i korzystania z jego oferty kulturalno-edukacyjnej.